bendhu alfandiv

Senin, 25 Juli 2011

Makna Tembang Macapat

Tembang macapat merupankan salah satu kesusastraan jawa. Macapat barasal dari dua kata Maca ysng artinya membaca dan pat dari kata papat yang artinya empat. Berarti membacanya empat- empat kali.
Tembang macapat terdiri dari 11 tembang . Kesemuanya merupakan menggambarkan kehidupan manusia dari lahir sampai mati. Tembang macapat mempunyai urut-urutan sebagai berikut:
1. Mijil
Awal mula manusia lahir kedunia. Tembang mijil mempunyai sifat asih dan berisi doa atau pangajab
2. Kinanthi
bahwa bayi yang baru lahir harus di jaga. Tembang kinanthi mempunyai sifat senang, asih
3. Sinom
Menggambarkan kecerdikan anak- anak. Tembang yang ini mempunya sifat kenes atau
4. Asmarandahana
menggambarkan cinta kasih yang diberikan oleh orang tua, semasa kita kecil dulu
5. Dhandang gula
Manggambarkan kehidupan yang serba indah. Mempunyai sifat luwes
6. Gambuh
Menggambarkan tentang pernikahan, membangun sebuah rumah tangga. Mempunyai sifat sumanak
7. Maskumambang
Isih kambang-kambang artinya masih belum memiliki ilmu yang mantap. masih terombang ambing. Mempunyai sifat nelongso atau menyedihkan
8. Durma
Karena lama-kelamaan umurnya bertambah maka sudah memiliki kemantaban dalam hidup. Mempunyai sifat keras dan mengumbara nafsu keduniawian
9. Pangkur
Meninggalkan kesenenganan keduniawian dan lebih focus pada hal-hal yang bersifat agama
10. Megatruh
Menggambarkan bahwa manusia itu kelak mati. Memiliki sifat prihatin, sedih, menyesal
11. Pucung
Setelah mati pasti manusia akan dipocong (dibugnkus kain kafan ).mempunyai sifat sembrono.
Dalam pembuatan tembang macapat kita perlu memperhatikan 3 hal:
a) Guru lagu
Jatuhnya huruf vokal pada ahir tiap-tiap baris
b) Guru wilangan
Jumlah suku kata dalam tiap baris
c) Guru gatra
Jumlah baris dalam satu bait

http://pembelajaransd.blogspot.com/2010/01/macam-macam-macapat.html

Jumat, 01 Juli 2011

TEMBANG MACAPAT

Contoh Tembang Macapat

MijilPoma kaki padha dipun eling
Ing pitutur ingong
Sira uga satriya arane
Kudu anteng jatmika ing budi
Ruruh sarta wasis
Samubarang tanduk

SinomNulada laku utama
Tumraping wong tanah Jawi
Wong Agung ing Ngeksianda
Panembahan Senapati
Kepati amarsudi
Sudaning hawa lan nenpsu
Pinesu tapa brata
Tanapi ing siyang ratri
Amemangun karyenak tyas ing sasama

Kinanthi
Saranane wong yun luhung
Betah tapa kurang guling
Elinga solah jatmika
Yen wicara kudu manis
Murih sengseming sasama
Samaning manungsa sami

Dhandanggula
Lamun sira anggeguru kaki
Amiliha manungsa kang nyata
Ingkang becik martabate
Sarta kang wruh ing hukum
Kang ngibadah lan kang wirangi
Sokur oleh wong tapa
Ingkang wus amungkul
Tan mikir pawewehing lyan
Iku pantes sira guranana kaki
Sartane kawruh ana

Asmaradana
Aja turu sore kaki
Ana dewa nganglang jagal
Nyangking bokor kencanane
Isine donga tetulak
Sandang kalawan pangan
Yaiku bageyanipun
Wong melek sabar narima

Gambuh
Aja nganti kabanjur
Barang polah kang nora jujur
Yen kabanjur sayekti kojur tan becik
Becik ngupayaa iku
Pitutur ingkang sayektos

Maskumambang
Maratani mring anak putu ing wuri
Den padha prayitna
Ajana kang kuma wani
Mring biyung tanapi bapa

Durma
Ingkang eling iku ngeling ana marang
Sanak kadang kang lali
Den nedya raharja
Mangkono tindak ira
Yen tan nggugu iya uwis
Teka meneng amung aja sok ngrasani

PangkurSekar pangkur kang winarna
Lelabuhan kang kanggo wong ngaurip
Ala lan becik puniku
Prayoga kawruh ana
Adat waton punika dipun kadulu
Miwah ingkang tata krama
Den kaesthi siyang ratri

Megatruh
Para janma sajroning jaman pakewuh
Kasudra nira andadi
Dahurune saya ndarung
Keh tyas mirong murang margi
Kasetyan wus nora katon

Pocung
Ngelmu iku kalakone kanthi laku
Lekase lawankas
Tegese kas nyantosani
Setya budya pangekese dur angkara

sumber asli: http://candreswari.blogspot.com/2008/09/contoh-tembang-macapat.html